Balaǵa nashar qarym-qatynas kórsetý - bul balaǵa qasaqana zııan keltirý bolyp tabylady. Balaǵa nashar qarym-qatynas jasaýǵa jaqtyrmaý jáne qatal qaraý jatady.
Balaǵa nashar qarym-qatynas kórsetýdiń birneshe formalary bar.
• Jaqtyrmaý – bul ata-analardyń nemese qamqorshylardyń balanyń densaýlyǵyna jáne aman-saýlyǵyn qamtamasyz etpeý.Jaqtyrmaý balany turǵylyqty úımen, bilimmen, kıimmen, medıtsınalyq qyzmettermen, qaýipterden qorǵaýmen qamtamasyz etpeý bolyp tabylady. Jaqtyrmaýdyń nátıjesinde ártúrli uzaq ýaqyttyq nemese qysqa ýaqyttyq qıyndyqtar týýy múmkin, mysaly, balada damýynyń baıaýlaýy jáne salmaǵynyń jetkiliksizdigi.
• Fızıkalyq kúshteýge - kógerýler, kúıik, synyq, kesý, tisteý nemese músheniń zaqymdanýy syndy teri jaraqattary jatady. Fızıkalyq kúshteýge sonymen qatar uryqqa zııan keltirý, mysaly, júkti áıeldiń esirtki qabyldaýy nemese qasaqana zııan keltirý jatady.
• Emotsııalyq (psıhologııalyq) kúshteý – ádeıi aýyzsha nemese minezimen áser etý nemese balaǵa qarym-qatynastyń jetkiliksizdigimen onyń túkke turǵysyz,kesirli, unamsyz, kereksiz, qaýipke shaldyqqysh nemese onyń qundylyǵy tek ózgelerdiń qajettiligin óteýde ekenin bildirý.Emotsııalyq qoldaýdan bastartý, ızolıatsııa, nemese lańkestik jasaý,qorqytý emotsıaaldi kúshteýdiń túri bolyp sanalady. Bala kýágeri bolǵan úıdegi kúshteý de emotsııalyq kúshteýdiń túri bolyp sanalady.
• Seksýaldy kúshteý – balaǵa jasalǵan úlken adamdy seksýaldy qanaǵattandyrý maqsatyndaǵy kez-kelgen áreket. Buǵan bala túsinbeıtin nemese kelispeıtin nemese zańǵa qaıshy seksýaldi áreketti jatqyzady. Eksgıbıtsıonızm, výarızm nemese balaǵa pornografııa kórsetý seksýaldy kúshteýdiń túrine jatady.
Tegter:
jaqtyrmaý
nashar qarym-qatynas kórsetý
zorlyq